Verschilmakers Onderzoeken

Onderzoeken is een van de tien Verschilmakers uit het cluster Zoeken.

Onderzoeken
In dit tv-voorbeeld wordt Jan Terlouw in de zomer van 2017 in de EendVandaag, een actualiteitenprogramma, meegenomen voor een ritje langs de IJssel.

Van 2:49 tot 3:25 min.

In dit tv-voorbeeld wordt Jan Terlouw in de zomer van 2017 in de EendVandaag, een actualiteitenprogramma, meegenomen voor een ritje langs de IJssel. De interviewer stelt een beperkt aantal vragen, maar de vragen die hij stelt zijn Onderzoekend, veelal vragend naar betekenis. De eerste vraag, al rijdend in de Eend de dijk op met uitzicht op de IJssel is: ‘Wat is de schoonheid van die IJssel?’ Het is een vraag die Onderzoekt welk beeld Jan heeft van de IJssel. En tegelijkertijd is het ook een vraag die betrekking heeft op de betekenis van de rivier voor hem. Het is een vraag die je hart raakt, die verbindt en in de formulering ook verrast. Als de interviewer had gevraagd: ‘Wat vind je mooi aan de IJssel?’, was het antwoord waarschijnlijk anders geweest. Het woord schoonheid heeft meer betekenissen, zoals de fysieke, waarneembare schoonheid, de eigenschappen maar ook de beleving die ze teweegbrengt. Deze vraag is daarmee een generatieve vraag: hij verrast, raakt hart en ziel, verbindt en laat je op een andere manier naar de werkelijkheid kijken.

De interviewer blikt tevens terug op het pleidooi van Jan in De Wereld Draait Door in 2016 over ‘het touwtje uit de brievenbus’. Hij stelt de vraag: ‘Dat touwtje uit de brievenbus, waarom sloeg iedereen daar zo op aan?’ Het is een vraag over redenatie of verklaring die uitmondt in een conclusie. In dit fragment start Jan met zijn conclusie en doet vervolgens de redenatie.

Vanaf 5:46 tot 7:38 min.
Jan had ter voorbereiding op het interview een stuk muziek van grote persoonlijke waarde uitgekozen. De interviewer stelt een aantal vragen: ‘Wat betekent deze muziek voor u?’ En even later over de voorstellingen die Jan gaf met zijn dochter, waarin zij speelt en hij vertelt: ‘Wat ontstaat daardoor?’ Op het moment dat blijkt dat het ensemble niet meer bestaat vanwege het overlijden van de man van zijn dochter (zijn schoonzoon), volgt de vraag: ‘Hoe is het om deze muziek te horen?’. Opnieuw een vraag naar betekenis, hoewel het antwoord feitelijk is, namelijk dat het muziek is van zijn dochter. De vraag Wat ontstaat daardoor? is zowel een bijna feitelijke vraag over oorzaak en gevolg als een vraag over de betekenis van deze voorstellingen. Het antwoord van Jan is dat muziek zoveel meer doet dan bijvoorbeeld een powerpoint. Hoewel de vraag als concreet is te interpreteren, doet het antwoord vermoeden dat het meer abstract is opgevat en betrekking heeft op de betekenis specifiek voor Jan. De vraag Hoe is het om deze muziek te horen? is een vraag naar beleving, omdat je uit het verhaal en de emotie kan Opmerken (een andere verschilmaker) dat het Jan raakt.

In het laatste stuk vertelt Jan nog iets over kijken en luisteren. De interviewer Ontlaadt (een andere verschilmaker) en brengt weer wat lucht in het gesprek.

Bekijk andere Verschilmakers in een tv-fragment.
Bestel Verschilmakers